SPOR TARİHİ ARAŞTIRMALARI DERGİSİ (STAD) ETİK İLKELERİ
Dergimiz, yayıncılık etiği ve akademik dürüstlük konusunda COPE (Committee on Publication Ethics) yönergelerine bağlıdır. Bu çerçevede, dergimizde yayımlanan tüm akademik çalışmaların yüksek etik standartlara uygun olması beklenir.
1. Yayıncının Etik Sorumlulukları
Dergi, yayıncılık sürecinde tarafsızlığı ve akademik dürüstlüğü esas alır.
Tüm makaleler, bilimsel içeriğe ve akademik kaliteye göre değerlendirilir, hiçbir ayrımcılık yapılmaz.
Etik ihlallerine karşı COPE yönergeleri doğrultusunda gerekli adımları atar ve gerektiğinde makaleleri geri çeker.
2. Editörlerin Etik Sorumlulukları
Editörler:
Gönderilen makaleleri bilimsel içerik, özgünlük ve akademik katkı temelinde değerlendirir.
Çıkar çatışmalarından kaçınır ve tarafsızlık ilkesine bağlı kalır.
Hakem sürecinin çift taraflı kör hakemlik ile yürütülmesini sağlar.
Yayın sürecinde gizliliği korur ve makaleleri yalnızca bilimsel ölçütlere göre kabul eder veya reddeder.
Etik ihlallerini tespit etmek için intihal tarama sistemleri kullanır ve gerektiğinde araştırmayı destekleyen kurumlarla iş birliği yapar.
3. Yazarların Etik Sorumlulukları
Yazarlar:
Gönderilen makalelerin özgün ve daha önce başka bir yerde yayımlanmamış olduğunu taahhüt eder.
Araştırmalarında akademik dürüstlüğe uygun hareket eder ve intihalden kaçınır.
Kullanılan kaynakları eksiksiz bir şekilde atıf kurallarına uygun olarak belirtir.
İnsan veya hayvanlarla yapılan araştırmalarda etik kurul onayı alındığını ve etik kurallara uygun hareket edildiğini beyan eder.
Çalışmanın tüm yazarları, akademik katkılarına uygun şekilde belirtilmelidir. Yazar listesinde haksız yazarlık veya yazar hariç bırakma (ghost authorship) gibi etik ihlaller yapılmamalıdır.
4. Hakemlerin Etik Sorumlulukları
Hakemler:
Değerlendirme sürecinde tarafsız, bağımsız ve gizlilik ilkelerine uygun hareket eder.
Makale ile ilgili çıkar çatışması bulunuyorsa değerlendirmeyi reddeder.
Yazarların kimliklerini bilmeden değerlendirme yapar ve objektif geri bildirim sağlar.
Kendi uzmanlık alanı dışında olan makaleleri değerlendirmemelidir.
Değerlendirme sürecinde elde edilen bilgileri gizli tutar ve kişisel çıkarları için kullanmaz.
5. Çıkar Çatışması ve Şeffaflık
Yayın sürecinin her aşamasında tarafsızlığı sağlamak için çıkar çatışmaları beyan edilmelidir.
Yazarlar, araştırmalarının finansal destekçilerini ve sponsorlarını açıkça belirtmelidir.
Hakemler ve editörler, çıkar çatışması oluşturabilecek durumlarda ilgili çalışmayı değerlendirmemelidir.
6. İntihal ve Bilimsel Suistimalle Mücadele
Tüm gönderiler, intihal tespit yazılımları ile kontrol edilir.
Verilerin tahrif edilmesi, uydurulması veya yanlış yönlendirilmesi durumunda makale reddedilir ve ilgili kurumlara bildirimde bulunulur.
Yayınlandıktan sonra etik ihlali tespit edilen makaleler, COPE yönergeleri doğrultusunda geri çekilir (retraction).
7. Yayın Geri Çekme ve Düzeltme Politikası
Makalelerde ciddi etik ihlaller veya hatalar tespit edilirse, makale yayımdan kaldırılır ve geri çekme gerekçesi kamuoyuyla paylaşılır.
Yayınlanmış bir makalede önemli bir hata tespit edilirse, düzeltme yayımlanabilir.
Spor Tarihi Araştırmaları Dergisi, akademik dürüstlüğü ve şeffaflığı sağlamak amacıyla COPE Geri Çekme Kılavuzu doğrultusunda hareket eder. Yayınlanmış makalelerde ciddi etik ihlaller, hatalar veya suistimaller tespit edildiğinde gerekli adımlar atılır.
7.1. Geri Çekme (Retraction) Politikası
Bir makale aşağıdaki durumlarda geri çekilir:
İntihal tespit edilirse.
Veri uydurma, tahrif etme veya manipülasyon yapıldığı kanıtlanırsa.
Etik ihlaller (örneğin, insan/ hayvan araştırmalarında etik kurul onayı eksikliği) belirlenirse.
Tekrar yayım veya gereksiz yinelenen yayın olduğu anlaşılırsa.
Makalenin bilimsel geçerliliğini temelden sarsan ciddi bir hata bulunursa.
Yazarlık suistimali (gizli yazar, onursal yazar, yetkisiz yazar ekleme veya çıkarma) tespit edilirse.
7.1.1. Geri Çekme Süreci
Soruşturma:
Editörler, yayınlanmış bir makaleyle ilgili şikayet veya etik ihlal iddiası aldığında iç soruşturma başlatır.
Yazarlara, iddialara yanıt verme hakkı tanınır.
Gerekirse, yazarların bağlı olduğu kurumlar veya etik komitelerle iş birliği yapılır.
Geri Çekme Kararı:
Eğer etik ihlal kanıtlanırsa, makalenin geri çekilmesine karar verilir.
Geri Çekme Bildirimi derginin bir sonraki sayısında yayımlanır ve orijinal makaleyle bağlantılı olarak kalır.
Kamuya Bildirim:
Makale, dergi web sitesinde kalır ancak “Geri Çekildi” ibaresi eklenir.
Geri çekme gerekçesi, şeffaflık sağlamak amacıyla açıkça belirtilir.
DOI (Dijital Nesne Tanımlayıcı) aktif kalır, böylece atıf kayıtları korunur.
7.2. Düzeltme (Correction) Politikası
Düzeltme işlemi aşağıdaki durumlarda uygulanır:
Önemli ancak makalenin temel sonuçlarını etkilemeyen küçük bir hata tespit edilirse (örneğin yazım hataları, yanlış yazar bilgileri).
Veri yanlış yorumlanmışsa, ancak makalenin genel sonuçları hâlâ geçerli ise.
Yazarlıkla ilgili bir hata (örneğin, bir yazarın adının eksik veya yanlış olması) düzeltilmesi gerekiyorsa.
7.2.1. Düzeltme Türleri
Erratum: Dergi tarafından yapılan hataların düzeltilmesi için yayımlanır.
Corrigendum: Yazar(lar) tarafından yapılan hataların düzeltilmesi için yayımlanır.
7.2.2. Düzeltme Süreci
Hata, yazar, okuyucu veya editörler tarafından tespit edilir ve editör kuruluna bildirilir.
Editörler, düzeltme gerekip gerekmediğini değerlendirir.
Eğer düzeltme onaylanırsa, Düzeltme Bildirimi yayımlanır ve orijinal makale ile ilişkilendirilir.
Orijinal makale güncellenir ve ilgili hata düzeltildiğine dair bir not eklenir.
7.3. Endişe Beyanı
Eğer bir makaleyle ilgili ciddi bir etik ihlal şüphesi varsa ancak kesin kanıt henüz elde edilememişse, dergi Endişe Beyanı yayımlayabilir. Bu bildirim, okuyucuları olası bir etik sorun hakkında bilgilendirir. Soruşturma tamamlandıktan sonra, makale ya geri çekilir ya da endişe beyanı kaldırılır.
8. Açık Erişim ve Telif Hakları
Dergimiz, açık erişim politikası benimsemekte olup, yayımlanan tüm içerik ücretsiz olarak erişilebilir.
Yazarlar, makalelerinin telif hakkını korur ancak dergiye yayımlama hakkı verir.
Bu ilkeler, COPE Uluslararası Yayın Etiği İlkeleri temel alınarak hazırlanmıştır. Dergimiz, COPE'un yayın etiği politikalarına uygun hareket etmeyi taahhüt eder. Bu politikalar, STAD’ın akademik yayıncılıkta şeffaflığı, güvenilirliği ve etik bütünlüğü koruma taahhüdünü yansıtır. Dergimiz, etik ihlalleri ele alırken COPE En İyi Uygulama Kılavuzları doğrultusunda hareket etmektedir.